Kościół w Krośnie – fotografia z ok. 1902 r.

Kościół w Krośnie jest jednym z nielicznych, obok starych cmentarzy, zachowanych przykładów bogactwa kulturowego tych ziem – miejsca gdzie przenikały się wpływy polskie, niemieckie i żydowskie. Krosno od 1405 stało się królewszczyzną, wchodzącą w skład dzierżawy mosińskiej. Wieś mocno podupadła w wyniku najazdu szwedzkiego w XVII w. W 1774 powstała na jej gruntach wieś osadników holenderskich.

W latach 1779-1881 wzniesiona została świątynia ewangelicka, obecny kościół Matki Boskiej Częstochowskiej. Budowla ma konstrukcję szkieletową, wypełnioną cegłą i otynkowaną. Wieżyczkę nad sygnaturką przykrywa barokowy hełm z latarnią. Wewnątrz znajdują się piętrowe empory.

Zabytkowa ambona w kościele Matki Boskiej Częstochowskiej w Krośnie

Z czasów budowy kościoła zachowała się rokokowa ambona. Obok świątyni stoją dawna pastorówka i drewniana dzwonnica z początku XX w.

Kościół w Krośnie służył jako zbór przed II wojną światową i w czasie jej trwania tylko ludności niemieckiej, gdyż Krosno i okoliczne wioski zamieszkiwane były w przeważającej części przez Niemców. Ludność polska wyznania rzymsko-katolickiego, należała do parafii w Mosinie w dekanacie stęszewskim Archidiecezji Poznańskiej.

Po zakończeniu działań wojennych w 1945 roku kościół poewangelicki w Krośnie został przekazany parafii rzymsko-katolickiej w Mosinie. Za zezwoleniem władz administracyjnych, kościół w Krośnie został przystosowany do wykonywania kultu religijnego i od lutego 1945 r. po uprzednim poświęceniu odbywały się w nim nabożeństwa. Ze względu na centralne położenie służył mieszkańcom następujących wsi należących do parafii w Mosinie: Krosno, Krosinko, Borkowice, Drużyna i częściowo Sowinki. Wioski te liczyły 1566 mieszkańców. Patronką Kościoła została Matka Boska Częstochowska.

W maju 1945 r. ksiądz proboszcz parafii św. Mikołaja w Mosinie wystąpił do Urzędu Skarbowego w Śremie o oddanie w zarząd porzuconego majątku byłego ewangelickiego zboru ze wszystkimi budynkami i gruntami należącymi do tego zboru. Dopiero 22 marca 1989 r. decyzją Ministra do spraw Wyznań przekazano nieodpłatnie na własność parafii Krosno obiekt sakralny wraz z budynkami plebanii, gospodarczym i dzwonnicą oraz znajdujący się pod nimi grunt.

Od lutego 1945 r. w każdą niedzielę i święta odprawiana była jedna Msza Święta z kazaniem. Najpierw przyjeżdżał ks. Marian Kowalewski, a później inni wikariusze z Mosiny. Od 1952 r. odprawiano również nabożeństwa. W czasie Mszy Świętej śpiewał chór kościelny, złożony i prowadzony przez organistę z Mosiny, p. Ignacego Sterczyńskiego. Chór liczył 20-30 członków i śpiewał na 4 głosy mieszane. Pierwszym kościelnym był pan Stanisław Górny z Krosna, następnie przez wiele lat pan Józef Kwiatkowski.

Witraż w kościele Matki Boskiej Częstochowskiej w Krośnie

Katechizacja dzieci w latach 1945-1952 oraz 1956-1961 odbywała się w szkołach. Nauką religii zajmowali się głównie księża wikariusze. W 1961 r. katechezę wyrzucono ze szkół. Od tego czasu, przy kościele w Krośnie, ks. Czesław Szperzyński prowadził katechezę dla dzieci ze szkół podstawowych w Krośnie, Krosinku i Nowinkach.

Ksiądz Czesław Szperzyński został skierowany jako wikariusz przez Władze Duchowne do posługi duszpasterskiej w Krośnie. Zamieszkał on w pomieszczeniu na plebanii 1 września 1962 r. Od tego czasu w każdą niedzielę i święta odprawiane były dwie Msze Święte z kazaniami. W dni powszednie codziennie oraz wszystkie nabożeństwa, tak jak w kościele parafialnym.

Rozwój życia religijnego przy kościele w Krośnie skłonił władze Duchowne do utworzenia ośrodka duszpasterskiego, który został ustanowiony dnia 1 stycznia 1970 r. Dekretem Arcybiskupa Metropolity Antoniego Baraniaka. Wikariusz – rezydent przy tym kościele został upoważniony do wykonywania wszelkich czynności jurysdykcyjnych oraz duszpasterskich w odniesieniu do wiernych zamieszkałych w następujących wioskach: Krosno. Borkowice, Drużyna, Krosinko i Nowinki. Łączna liczba wiernych tych miejscowości wynosiła 1500 osób, co na warunki wiejskie archidiecezji Poznańskiej stanowiło kwalifikację do usamodzielnienia.

19 października 1972 r. Kuria Metropolitarna wystąpiła ze stosownym pismem do Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Poznaniu o zaakceptowanie usamodzielnienia parafii Krosno. Kościół mógł pomieścić 1000 osób, a dzięki kondygnacji balkonowej oferował aż 500 miejsc siedzących. Pomimo wielu argumentów ułatwiających praktyki religijne wiernym, Wydział do spraw Wyznań PWRN w dniu 20 listopada 1972 r. wydał decyzję zgłaszającą zastrzeżenia przeciwko utworzeniu parafii w Krośnie.

1 grudnia 1972 r. Kuria Metropolitalna wystąpiła do Urzędu do Spraw Wyznań w Warszawie o uchylenie całości decyzji Wydziału do Spraw Wyznań przy PWRN w Poznaniu. Jednak argumenty nie zostały uwzględnione i 30 stycznia 1973 r. utrzymano w mocy zastrzeżenia przeciw utworzeniu parafii.

Arcybiskup Poznański ks. Antoni Baraniak wystąpił 12 lutego 1973 r. do ówczesnego Prezesa Rady Ministrów Piotra Jaroszewicza ze skargą przeciwko działalności Urzędu ds. Wyznań. Urząd bowiem, wydał odmowę nie opierając się na żadnym akcie prawnym, a jedynie na fakcie istnienia kościoła, który to fakt w zasadzie potwierdzał konieczność usamodzielnienia placówki, dla lepszego zaspokojenia potrzeb ludności katolickiej. Nie wyrażenie zgody w takich warunkach, pozbawione było wszelkiej logiki życiowej. Urząd ds. Wyznań działał nie tylko w sposób sprzeczny ze swoimi zadaniami, ale naruszał podstawowe zasady współżycia społecznego, odrzucając wszelkie dobro mieszkańców. Erygowanie parafii w Krośnie przyniosłoby mieszkańcom korzyści nie tylko duchowe, ale i doczesne, zaoszczędzając odbywania dalekiej drogi do biura parafialnego w sprawach, które mogłyby być załatwione na miejscu.

Po kilkuletnich, daremnych zabiegach uzyskano wreszcie zgodę władz państwowych na utworzenie parafii. Arcybiskup Poznański Metropolita Jerzy Stroba erygował parafię w Krośnie Dekretem z dnia 27 marca 1979 r. Akt erekcyjny mówi, że kościół pod wezwaniem Matki Boskiej Częstochowskiej w Krośnie, ma wszelkie prawa kościoła parafialnego. Granice parafii obejmują miejscowości: Krosno, Borkowice, Drużyna, Krosinko i Nowinki. Arcybiskup Poznański mianuje każdorazowo proboszcza, który odpowiada za całość duszpasterstwa i administracji kościelnej w parafii. Proboszcz zamieszkuje w Krośnie nr 94, w domu oddanym do dyspozycji parafii. Liczba wiernych zapewnia jej wystarczalność pod względem gospodarczym. Wszelkie koszty osobowe i rzeczowe związane z funkcjonowaniem i rozwojem parafii, pokrywa wspólnota parafialna we własnym zakresie.

Kościół Matki Boskiej Częstochowskiej w Krośnie

Parafia Matki Boskiej Częstochowskiej w Krośnie korzysta z cmentarza swej macierzystej parafii w Mosinie. Założenie własnego cmentarza było jedną z najpilniejszych potrzeb nowej parafii. Akt erekcyjny omawia również treść pieczęci urzędowej oraz przynależność do dekanatu puszczykowskiego Archidiecezji Poznańskiej, utworzonego 1 stycznia 1974 r. Dekret wszedł w życie w dniu uroczystości Zmartwychwstania Pańskiego 15 kwietnia 1979 r. Dotychczasowy, wieloletni ksiądz Rektor Czesław Szperzyński, został mianowany proboszczem z dniem 15 września 1979 r. otrzymując w zarząd Kościół Parafialny oraz beneficjum w Krośnie. Protokół przekazania tradycji mienia kościelnego i beneficjalnego został spisany 26 września 1979 r.

Do remontów kościoła w dużej mierze przyczynił się mistrz stolarski pan Erazm Walachowski. W 1979 r. ufundowano Drogę Krzyżową w drewnie lipowym wykonana przez rzeźbiarza Józefa Berdyszaka ze Śremu, jak również dwa klęczniki. Na placu przykościelnym, z przodu przed dzwonnicą w 1975 r. ustawiono krzyż roku. Krzyż ten wykonał stolarz, p. Stanisław Michalak. W 1978 r. rozpoczął nawiedzanie rodzin obraz Matki Boskiej Częstochowskiej, przywieziony z Częstochowy. 29 maja 1983 r. z udziałem licznie zgromadzonych kapłanów i wiernych była odprawiona Msza św. Jubileuszowa z okazji 25-lecia kapłaństwa ks. proboszcza Czesława Szperzyńskiego.

23 lipca 1991 r. ks. Szperzyński zmarł nagle z powodu nadciśnienia tętniczego i zawału serca. Jego następca, ks. Proboszcz Bolesław Kryś, z wielkim oddaniem i sumiennością kontynuował posługę duszpasterską oraz kierował wszelkimi pracami konserwacyjnymi i renowacyjnymi, a szczególnie zasłużył się przy zagospodarowaniu terenu przeznaczonego na cmentarz parafialny w Krośnie i rozpoczęciu budowy kaplicy cmentarnej.

Obecny proboszcz, ks. Paweł Kujawa, wypełnia swoją posługę od dnia 27 lipca 2012 r. i także z wielkim oddaniem oraz zaangażowaniem przyczynia się do rozwoju duchowego i materialnego parafii.

Tekst opracowała: Anna Pniewska.